Weerbaar opvoeden

Kinderen leren vooral van wat ze zien en minder van wat we vertellen. Ouders zijn dan ook een belangrijk voorbeeld in hoe kinderen kijken naar andere mensen, culturen en religies om hun heen. Ze leren vaak bewust dat er een wij bestaat, maar ook onbewust dat er een zij bestaat. Ze maken deel uit van verschillende werelden waar die wij en zij elkaar in versterken maar soms ook anders zijn. De werelden van thuis, school, straat en online versterken elkaar maar botsen ook. Kinderen die opgroeien in deze verschillende werelden en leren waarde toe te dichten aan deze werelden komen in een situatie terecht die kan leiden tot polarisatie of radicalisering. Het is belangrijk dat kinderen leren kritisch te kijken naar oordelen over wij en zij en dat ze leren weerbaar te zijn tegen invloeden die ze trekken richting een sterk wij en zij.

Kinderen moeten zich kunnen ontwikkelen tot wie ze zijn. Identiteitsvorming is belangrijk om sterke kritische jongeren te creëren.

Ouders zijn zich vaak onvoldoende bewust van hoe belangrijk deze ontwikkelingen voor jongeren zijn. Het van huis uit leren dat er een wij en zij is, het niet goed weten wie zij zijn en waar ze bij passen en wat dit voor ze betekend. Dan is er ook nog hoe de samenleving naar ze kijkt en zijn er krachten in de samenleving die bewust gebruik maken van deze onzekerheden bij jongeren.

Ouders lopen vast in deze krachten en hoe ze hun jongeren zien ontwikkelen. Moeten ze streng zijn, moeten ze ruimte geven, hoe om te gaan met sociale media wat hun jongeren veel brengt maar wat ook veel negatieve dingen binnen brengt. Er zijn veel dilemma’s waar ouders niet goed mee weten om te gaan en die steeds vaker een breuk met hun jongeren oplevert waardoor deze minder weerbaar zijn en meer open staan voor negatieve invloeden als radicalisering en extremisme.

Opvoeden in Dilemma, de naam van de training geeft al een beetje weer waar we met elkaar mee aan de slag gaan. We gaan ouders een training bieden waarin ze zich bewust worden van de onbewuste invloed van veel van hun opvoedingsdilemma’s op de ontwikkeling van hun kinderen. Alle ouders hebben deze dilemma’s. Vaak zijn het bewuste pedagogische dilemma’s over slapen gaan, gezond eten, straffen en belonen en bewegen of gamen. Wanneer kinderen opgroeien in omgevingen waar verschillende culturen samen komen zien we daar extra en vaak onbewuste dilemma’s:

  • Het behouden van eigen cultuur en geloof, het behouden van een stukje eigen van ouders wat niet altijd het eigen van de jongeren meer is waardoor identiteitsontwikkeling van jongeren in de knel komt
  • Het vasthouden aan de opvoedingsstijl die ze meegekregen hebben van vorige generaties waarin autoriteit belangrijk is en er weinig ruimte is voor open communicatie
  • De angst voor de verandering van hun kinderen, het worden zoals anderen en niet meer hoe de cultuur het voorschrijft
  • De angst voor wat de ouders niet begrijpen: veel ouders remmen sociale media gebruik af terwijl juist begeleiden belangrijker is
  • Hoge verwachtingen dat hun jongeren een betere toekomst gaan hebben waarin weinig ruimte voor de jongeren zelf is
  • Wanneer zoek je hulp omdat er knelpunten in de opvoeding zijn waar je het antwoord niet op weet

We zien deze dilemma’s veel bij ouders met een migratie achtergrond maar ook binnen witte gezinnen die wonen in diverse wijken.

Het zijn dingen die ouders bewust doen omdat ze vanuit hun visie hun kinderen willen beschermen maar die onbewust juist bijdragen aan het minder kritisch en weerbaar zijn en die de jongeren vaak in de knel brengen tussen gezin, straat en eigen identiteit.

In deze training gaan we met ouders kijken naar deze dilemma’s. We herkennen ze, erkennen ze maar willen dat ouders meer gaan begrijpen wat de effecten zijn van hun keuzes in deze dilemma’s.

We hebben deze training uitgevoerd in de gemeente Rotterdam